عباس عراقچی، وزیر خارجه جمهوری اسلامی، به حمایت روسیه از گشایش کریدور زنگزور واکنش نشان داد و ترسیم دوباره مرزها را «خط قرمز ایران» خواند.
وزیر خارجه جمهوری اسلامی روز ۱۵ شهریور ۱۴۰۳ در صفحه خود در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «هر تهدیدی علیه تمامیت ارضی همسایگان ما، یا ترسیم دوباره مرزها، چه در شمال باشد، چه در جنوب، چه در شرق و چه در غرب، کاملا غیر قابل قبول است و برای ایران خط قرمز به شمار میرود.»
در روزهای اخیر گزارشهایی به نقل از روابط عمومی دفتر ریاستجمهوری آذربایجان اعلام شده بود که الهام علیاف، رئیسجمهور آذبایجان و همتای روسیاش، ولادیمیر پوتین، طی یک تماس تلفنی درباره افتتاح کریدور حملونقل بین مناطق غربی جمهوری آذربایجان و جمهوری خودمختار نخجوان موسوم به زنگزور گفتوگو کردند.
سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه هم ضمن اعلام حمایت از باز شدن کانال زنگزور گفته است که «روسیه طرفدار انعقاد سریع یک معاهده صلح میان باکو و ایروان و رفع انسداد ارتباطات است.»
پس از بیان این سخنان توسط لاوروف، ماریا زاخارووا، سخنگوی وزارت خارجه روسیه نیز در یک نشست خبری تاکید کرد که «موضع مسکو درباره لزوم باز شدن این کانال کاملا قطعی است. البته ما براساس این واقعیت پیش میرویم که راهحل باید برای ارمنستان، آذربایجان و همسایگان منطقه قابل قبول باشد.»
در صورت باز شدن کریدور زنگزور، مرزهای ایران و ارمنستان با یکدیگر قطع شده و استان آذربایجان شرقی نیز از مسیر ترانزیت باکو به آنکارا حذف خواهد شد.
علاوه بر این، ایران دیگر نمیتواند برای ترانزیت محصولات خود به اروپا، مانند امروز بهراحتی از مسیر ارمنستان استفاده کند و برای این منظور ناچار است به ترکیه و جمهوری آذربایجان وابسته شود.
در دیگر واکنشها به حمایت روسیه از گشایش دالان زنگزور، محسن رضایی، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام نیز ناخشنودی خود را از رفتار دولتمردان روسیه اعلام کرد.
او با انتشار پیامی تصریح کرد: «رفتار دولتمردان روسیه درباره گذرگاه زنگزور و جزایر سه گانه ایران، به هیچ وجه قابل قبول نیست و با اظهار دوستی آنها و روابط راهبردی با ایران، در تناقض آشکار است.»
علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی نیز، روز ۹ مرداد سال جاری در دیدار با نیکول پاشینیان، نخستوزیر ارمنستان که برای شرکت در آیین ادای سوگند رئیسجمهور ایران به تهران رفته بود، گفت ایران با راهاندازی این کریدور مخالف است و آن را مخالف منافع خود میداند.
گروکشی روسها در شمال و جنوب ایران
حشمتالله فلاحتپیشه، رییس پیشین کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی و نماینده ادوار مجلس، در گفتوگویی با وبسایت دیدهبان ایران با اشاره به تحمیل سیاست یکسویه از سوی روسها به ایران در مناسبات تهران با غرب، گفت: «تهران در سیاست خارجی خود مجبور بوده است که امتیازات متعددی را به مسکو بدهد که حداقل در یک مورد در سالهای اخیر شاهد فدا شدن برجام پای جنگ اوکراین بودهایم.»
فلاحتپیشه معتقد است «تحمیل سیاست نگاه به شرق» اشتباه جمهوری اسلامی است که سیاست یکسویه روسیه در مقابل ایران را رقم زده است؛ تا جایی که روسها در مسایل حیثیتی مرتبط با مرزهای ایران، گروکشی میکنند.
به گفته او، اتفاقی که در موضوع زنگزور رخ داده، شبیه به بازی است که روسها در مساله رژیم حقوقی دریای خزر، با ایران انجام دادند.
فلاحتپیشه با تاکید بر این که روسها یک ایران محاصرهشده را میپسندند، گفت: «دولت روسیه ایرانی را میپسندد که دائما در چالش و تنش باشد و با تحریمهای غربی مواجه باشد.»
8-