در یکی دوهفته گذشته سران رژیم اسلامی از جمله علی خامنه ای از موفقیت های دریانوردی ناوگروه ۸۶ نیروی دریایی ایران سخن رانده اند. اول باید مشخص کرد که این ناوگروه چگونه ناوگروهی است؟ این ناوگروه شامل یک ناو شکن با نام «دنا» ساخت صنایع دریایی ارتش و یکی هم با نام «بندرمکران» که یک فروند کشتی تجاری با تغییراتی بر روی آن انجام داده اند می باشد. ناو بندرمکران در دیماه ۱۳۹۹ وارد نیروی دریایی ایران شد. در تحویل ناو بندرمکران رئیس ستاد نیروهای مسلح رژیم سرلشگر محمد باقری، فرمانده ارتش سرلشگر موسوی و فرمانده نیروی دریای دریادار خانزادی شرکت داشتند. در این رابطه روز چهارشنبه ۲۴ دیماه ۱۳۹۹، خبرگزاری فارس مصاحبه ای با سردار باقری داشت که قابل تأمل است.
در این مصاحبه باقری کشتی بندرمکران را ناو «هلیکوپتربر» نیروی دریایی ایران اعلان کرد. وی این کشتی تجاری با امکانات پرواز هلیکوپتر و پهپاد را، مکمل امنیت دریایی در منطقه راس الحد، خلیج عدن، دریای سرخ و تنگه باب المندب دانست، و گفت ناو بندرمکران برای انجام مأموریت به این مناطق اعزام خواهد شد.! بر اساس این گزارش، گفته شده این کشتی یک جزیره متحرک ۱۲۱ هزار تنی است که نیروی دریایی ارتش آن را با تغییر کاربری به یکی از بزرگترین ناوبندرهای بالگردبر جهانی تبدیل کرده است! خبرگزاری ایرنا اذعان دارد که بندرمکران در حقیقت حاصل تغییر کاربری یکی از شناورهای تجاری کشور است که صنایع دریایی ارتش با ایجاد یک پلاتفرم بر روی دک ( عرشه )، آن را به ناو هلیکوپتربر تبدیل کرده است. برابر با گزارش خبرگزاری فارس این کشتی میتواند ۵ فروند هلیکوپتر در خود جای دهد. همچنین این کشتی قابلیت حمل یک گردان تکاور دریایی برای انجام عملیات در دریاهای دوردست را نیز دارد.
با مقایسه با ناوشکن های کشورهای پیشرفته جهان، ناو دنا یک ناوچه است. برای مثال ناوشکن انگلیسی دراگون، کلاس (D) تیپ ۴۵ بریتانیا با طول ۱۵۲.۴ متر و وزن جابحایی ۸۷۰۰ تا ۹۴۰۰ تن است، در حالی که ناوشکن دنا دارای طولی برابر با ۹۴ متر و جابجایی ۱۳۰۰ تا ۱۵۰۰ تن. از نظر تجهیزات نظامی و بروز بودن تجهیزات نیز هرگز قابل مقایسه نیست. من در تبحر و کارایی مهندسان و متخصصین صنایع دفاعی ایران شکی ندارم، ولی غلوگویی های سران نظامی و غیر نظامی رژیم ایران تنها تصوراتی واهی بیش نیست و می تواند از مغز معیوب چند سپاهی پر مدعا سرچشمه گرفته باشد. کشتی تجاری بر اصول کاربردی آن طرح و ساخته میشود و قطعات دستگاه های نصب برآن استاندارد نظامی (میل استاندارد) نیست. گفته شده بندرمکران هم مانند کشتی «شهید رودکی» یک پایگاه اطلاعاتی دورایستا و ایستگاه کنترل و هدایت پهپاد جهت پرواز در عمق مورد بهره برداری قرار می گیرد.
بعنوان یک افسر قدیمی فنی نیروی دریایی ایران، میتوانم دریانوردی ناوگروه ۸۶ شامل ناوچه دنا و بندرمکران را تأیید کنم. رفتن بدور آبهای دنیا در یک سال جالب توجه است، بعضا” اشخاصی بوده اند که با قایق و به تنهایی توانسته اند بدور دنیا دریانوردی کنند، پس برای یک کشتی که میتواند همه گونه مواد غذایی برای یک سال با خود همراه داشته باشد، دریانوردی بدور دنیا بقول معروف «شاخ غول شکستن» نمی باشد. افزون براین لازم است یادآور شویم هنگامی که از ناوگروهی صحبت داریم که شامل ناو هواپیمابر و یا بالگردبر باشد، در آن ناوگروه، لااقل دو ناوشکن برای حفاظت، و یک ناو پشتیبانی مانند کشتی بندرمکران استفاده می شود تا بتواند مأموریت کاربردی خود را به نحو احسن انجام دهد. امّا ناوگروه ۸۶ از چنین امکاناتی برخوردار نبوده است. ولی همین که تعدادی افسر و درجه دار نیروی دریایی و احتمالاً تعدادی تکاور در ناو بندرمکران و ناوچه دنا توانسته اند بدور دنیا مسافرت دریایی داشته باشند خود قابل ستایش است!.
رسانه ایرنا از جانب مشاور وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح ایران، منوچهر علیپور، در نشست خبری روز ۳ خرداد ۱۴۰۲ گفته «دنا رکورددار ساخت ناوشکن در داخل کشور است»، به این دلیل که از یک بدنه فولادی برخوردار بوده و تمامی بدنه، تجهیزات و تسلیحات این ناوشکن در داخل کشور تولید شده است (۱). اگر فولاد بدنه کشتی در داخل کشور تولید شده باشد پیشرفت خوبی است. زیرا بدنه کشتی باید از آلیاژی تولید شود که در مقابل نمک و محلول های دیگر آب دریا مقاوم باشد. علیپور که جانشین رئیس سازمان صنایع دریایی وزارت دفاع نیز میباشد میگوید ناوشکن تمام ایرانی دنا به تازگی از یک ماموریت تاریخی و حساس بازگشت و افتخار آفرین برای ایران بوده و تاریخ سازی کرده است؟ کدام مأموریت حساس نامشخص است!. علیپور اظهارداشته امروزه ایران در تولید انواع فولادهای دریایی به خودکفایی رسیده است.
خبرنگار دفاعی ایرنا افزوده است “دولت‌ها با تشکیل نیروی دریایی از آن به عنوان ابزار اعمال سیاست و نفوذ در خارج از مرزهای سرزمینی یاد کرده‌اند” (۲). نخستین وظیفه و مأموریت نیروهای دریایی، «کنترل تجارت دریایی از طریق حکمرانی بر دریا» است. خبرنگار اظهار داشته در واقع علت ظهور و سقوط امپراطوری‌ها و قدرت‌های بزرگ، در کنترل یا عدم کنترل بر دریاست. واقع مطلب آن است که اگر کشورهایی مانند پرتغال، هلند و انگلستان که جمعیت، منابع و جغرافیای محدودی دارند و به موفقیت دست یافته‌اند، تنها به دلیل قدرت دریایی آنها بوده‌است!.
علیپور اهداف واهی امپراتوری شیعی را در سر دارد مقایسه میکند و میگوید چگونه کشور کوچکی مانند بریتانیا که نیروی زمینی ضعیفی داشت، توانست امپراطوری بزرگی ایجاد کرده و به هر نقطه‌ای که مایل بود، قدرت خود را اعمال نماید. علیپور دلیل برقراری امپراطور بریتانیا را نیروی دریایی قوی بریتانیا برشمرده، و میگوید امروزه نیروی دریایی بیشتر در سه عرصه دیپلماتیک، پاسبانی و نظامی فعالیت میکند. وی اضافه میکند موقعیت دریایی ایران به گونه‌ای است که یک نیروی دریایی بسیار کارآمد را می‌طلبد تا بتواند به یک قدرت دریایی تبدیل گردد و بر پایه آن از منافع ملی خود دفاع نماید.
حرکت مشابه دیگری را رژیم در سال‌های گذشته، با نام ناوگروه ۷۵ نیروی دریایی ارتش متشکل از ناوهای سهند و بندرمکران انجام داد که با حضور در بندر سنت پترزبورگ روسیه در رزمایشی مشترک با نیروی دریایی روسیه در آبهای دریای سیاه شرکت داده شد. این رزمایش در ماه اگوست ۲۰۲۱ انجام شد. در آن هنگام دریادار خانزادی فرمانده نیروی دریایی ایران بود.
شرکت دادن ناوشکن سهند و بندرمکران در رزمایش نامتقارن باناوهایی که بهیجوجه از نظر تحهیزات دریایی قابل مقایسه با ناوهای نیروی دریایی روسیه نیستند، جز موجب آبروریزی چیزی بیش نبود. میتوان گمانه زد دریادار خانزادی نظرات خود پیرامون این اقدام نامتقارن را به آیت الله خامنه ای فرمانده کل قوا گزارش داده بود که مورد پسند او قرار نگرفت. دریادار خانزادی همانند تمام فرمانده های دیگر نیروی دریایی بخوبی واقف بود تجهیزات نصب بر روی ناوهای نیروی دریایی، با پیشرفتهای چندین ساله جهان همخوانی ندارد و نمیتوان آنها را در رزمایش های دریایی با ناو و تجهیزات پیشرفته کشوری مانند روسیه شرکت داد. با حرکات احمقانه انقلابی و با بزک کردن تجهیزات و شعار های انقلابی نمیتوان در سطح جهانی خودنمایی کرد. افزون براین از دریادار خانزادی دعوت شد که در این رزمایش شرکت کند. من بر این گمانم که او با مشاهده بی آبرویی که در این رزمایش مشاهده کرده بود، خود از خامنه ای خواسته او را برکنار کند. باید اذعان کرد برای فرمانده نیرو ی دریایی غیر قابل تحمل است که شاهد اینگونه اقدامات نسنجیده انقلابی باشد. خامنه ای منتظر دروغ و شعار از فرماندهان نظامی اش است، مانند نتیجه دریانوری ناوگروه ۸۶ که دریادار خانزادی نمیتوانست به ان دست یازد.
دانش و نیروی دریایی قدرتمند میتواند جایگاه راهبردی و اثرگذاری در تقویت قدرت نظامی، صیانت از منافع ملی و دستیابی به اهداف دفاعی کشور داشته باشد. امّا چنین نیرویی به تجهیزات دریایی به روز نیاز دارد. ارتش ایران از هنگام انقلاب فاسد اسلامی به بعد در مقابل سپاه پاسداران، از نظر واگذاری بودجه لازم مغبون و مظلوم واقع شده، و نتوانسته ناوها و تجهیزات لازم را برابر با استانداردهای پیشرفته جهانی ارتقاء دهد. اکنون نیز با اعزام یک کشتی تجاری و ناوچه ساخت کشور، که پیشرفت نسبی خوبی هم هست، نیروی دریایی ایران نمیتواند نیروی قدرتمند جهانی به حساب آید. پروپاگندا، غلو و دروغ، حتی از جانب آیت الله علی خامنه ای نمی تواند حقیقت موجود را تغییر دهد.
تنها دست آوردی که میتوان از دریانوردی ناوگروه ۸۶ به آن اشاره داشت، میتواند دست یابی صنایع دریایی ایران به آلیاژ فولاد لازم برای ساخت بدنه ناو باشد، که اگر آن هم حقیقت داشته باشد!.
ناخدا محمد فارسی
۲۵ ماه می ۲۰۲۳
1 – https://www.irna.ir/news/85119499/
2 – https://www.irna.ir/news/85117099/