به گفته مقامات امنیتی لبنان و یک مقام حزب‌الله، انفجارپیجر و تاکی-واکی ها عمدتاً در مناطقی رخ داد که نظامیان حزب‌الله در آن حضور پررنگی دارند، به ویژه در مناطق جنوبی لبنان، منطقه بقاع در شرق و همچنین مناطقی در دمشق پایتخت سوریه. پیجرها اصولاً برای خبردادن رخدادی اضطراری استفاده می شوند، برای مثال در بیمارستان پزشکان را از حال بیماری که حالش وخیم و یا در حال مرگ است با خبر میکند. امّا با توجه به اهداف حزب الله لبنان میتوان گمانه زد پیجر و واکی-تاکی ها بمنظور ارسال فرمان نظامی حمله پهبادی-موشکی برعلیه اسرائیل بوده و اسرائیل نیز با آن به مقابله پرداخته، اگر چه تاکنون اسرائيل تلوحاً این عملیات را تأیید نکرده است.
جهان در شگفتی است تا چه حدّ انسان از تکنولوژی که برای آسایش خود اختراع کرده، برای نابودی خود بکار برد. در این رابطه میتوان از پیجرهای انفجاری تولید شرکت تایوانی “گلد آپولو” نام برد که در دست شبه نظامیان حزب الله لبنان منفجر و باعث تلفات جانی و جراحات بدنی گردید. این شرکت روز چهارشنبه ۱۸ سپتامبر (۲۸ شهریورماه) اعلام کرد اگرچه نام این شرکت بر روی پیجرهای منفجرشده در لبنان دیده میشود، اما این شرکت نقشی در ساخت آنها نداشته است و این پیجرها توسط شرکت “بی.ای.سی کنسالتینگ”، مستقر در بوداپست، پایتخت مجارستان تولید شده‌اند (۱). این شرکت تایوانی اعلام کرده که به شرکت مجارستانی مجوز داده تا مدل ویژه‌ای از پیجرهای AR924 را تولید و به بازار عرضه کند.
شرکت های تولید کننده پیجر و واکی-تاکی ها، به یقیق قادر خواهند بود امنیت این ادوات الکترونیکی را افزایش دهند. تکنولوژی این ادوات پیچیده نیست، و ساختار نسبتاً ساده ای دارند و امنیت ارسال/دریافت سیگنال را میتوان چندین برابر افزایش داد، بدون کاهش سرعت مخابرات یا کیفیت عملیاتی. با افزایش امنیت درقسمت آدرس سیگنال دریافتی، پیجر یا تاکی-واکی با مقایسه سیگنال دریافتی، تنها به آدرس ذخیره شده در داخل دستگاه واکنش نشان می دهد؛ ولی با وجود افزایش امنیت این ادوات نمی توان اطمینان داد جلوی جنایات و شرارت های انسانی بکلی مسدود شود.
در گذشته نه چندان دور جنگهای الکترونیکی، در مقابل سیستم های تهاجمی دشمن که بر پایه ارتعاشات راداری بر روی هدف استوار بود، ارتعاشات منحرف کننده (جامینگ) ارسال می شد. برای مثال ارتعاشات متمرکز بر هدفی را با سیگنال انحرافی گیج و پرتابه را از مسیر خود منحرف میکردند تا به هدف اصابت نکند. امّا اگر سیگنال پاسیو بود، برای مثال از دوربین های قوی استفاده می شد چاره ای بجز مقابله فیزیکی با آن نبود. نمونه سامانه پاسیو موشک استیک ساخت روسیه، نصب بر روی ناوچه های اوسای عراقی بود. در هنگام جنگ ایران عراق و عملیات مروارید آذر ۱۳۵۹ یکی از این ناوچه ها توانست با شلیک موشک استیک، ناوچه کمان نیروی دریایی ایران را غرق کند؛ در این حمله موشکی تعدادی افسر، تکنیسین و مهناوی نیروی دریایی ایران جان خود را از دست دادند. لازم به یادآوری است در این جنگ دریایی نیروی دریایی عراق بطور کامل منهدم شد.
در چند دهه گذشته همراه با پیشرفت تکنولوژی تولید راکت، موشک های کروز، بالیستیکی، بالیستیگی سوپرسونیک و بهپاد های هوشمند تجسسی و انتحاری، سیستم های مقابله با آنها نیز پیشرفت فوق العاده داشته است. روش های جامینگ ارتعاشات جای خود را به پیشرفته ترین سامانه های پدافند هوایی متعارف و لیزری سپرده اند. بویژه صنایع دفاعی رافائل اسرائیل در سال گذشته سامانه گنبد آهنین نسل پنجم با برد ۳۰۰ کیلومتر را به بازار ارایه کرد. همچنین مدل ترکیبی آن برای نصب بر روی ناوهای جنگی نیز پیشرفت قابل ملاحظه ای است. اسرائيل نه تنها از این سامانه ها در کشور اسرائيل بر علیه حملات موشکی-پهپادی شبه نظامیان نیابتی رژیم اسلامی استفاده میکند، بلکه به کشورهای جهان از جمله آمریکا و کشورهای اروپا نیز صادر می شوند.
صنعت تولید پهپاد به عنوان وسیله تهاجمی نظامی نیز پیشرفت چشم گیری داشته است. در این راستا پیشرفت صنایع دفاعی رژیم اسلامی درتولید پهپادهای تهاجمی قابل توجه می باشد. کشورهای پیشرفته جهان از جمله کشورهای آمریکا و اروپا از پهپاد برای جمع آوری اطلاعات، ارزیابی و کشف منابع زیر زمینی ازجمله میدان های نفت، گاز، در زمین و دریا استفاده می کردند. در این راستا میتوان به پهپاد تجسسی ام-کیو-۹ آمریکا اشاره داشت. با توجه به استفاده از پهپاد ها در عملیات نظامی بویژه در جنگ های ائتلاف آمریکا در کویت، افغانستان، دیگر کشورها هم به تولید پهپادهای تهاجمی نظامی روی آوردند. در این راستا طرح سناتور منندز و سناتور جیم ریچ به دنبال مطرح شدن طرح مشابهی در مجلس نمایندگان آمریکا قابل توجه است. این طرح یاد آوری میکند «اتکای رو به افزایش ایران به هواپیماهای بدون سرنشین، پهپادها، برای حمله به نیروها و منافع آمریکا در سراسر خاورمیانه و همچنین کشتی‌ها، تاسیسات بازرگانی، و شرکای منطقه‌ای تهدیدی جدی و فزاینده برای ثبات منطقه است». طرح پیشنهادی منندز و ریچ بیانگر نگرانی از تولید پهپاد های انتحاری پیشرفته توسط رژیم اسلامی در ایران است. شواهد وجود دارد روسیه در جنگ اوکراین، شبه نظامیان نیابتی رژیم در عراق، سوریه، لبنان، و یمن از سامانه پهپاد شاهد-۱۳۶ تولید شده در ایران استفاده می کنند.
با پیشرفت تکنولوژی برخی از کشورهای جهان در حال بررسی و تولید ربات-سرباز هستند تا در مقابل اقدامات گروهای تروریستیِ در جهان و در میادین جنگی از آنها استفاده شود تا جان انسانها بخطر نیافتد! برای مثال میتوان برای پاک سازی مناطق جنگی پس از استفاده سلاح های آتش زا، باقی مانده سلاح های انفجاری مانند بمب های منفجر نشده و غیره از ربات-سرباز ها استفاده کرد. ولی تصور بر این است اگر این ربات-سرباز ها طرح و به بازار بیایند، نمیتوان اطمینان داشت که از آنها برعلیه انسانها استفاده نشود؟ در این راستا کمیته بین المللی صلیب سرخ هشدار داد که «از دست دادن کنترل و قضاوت انسان ها در استفاده از زور و سلاح، نگرانی های جدی را از دیدگاه های بشردوستانه، قانونی و اخلاقی به وجود می آورد.» ولی برخی از پژوهشگران نظامی تحلیل میکنند، چه بخواهیم و چه نخواهیم، اینگونه سلاح ها، طرح، تولید و بزودی توسط گروه های تروریستی مورد استفاده قرار خواهند گرفت.
حزب‌الله لبنان روز چهارشنبه، ۱۹ سپتامبر، در بیانیه‌ای اسرائیل را به دست داشتن در انفجار هزاران پیجر در دست اعضای خود متهم کرد. این گروه همچنین تاکید کرد که به مبارزه خود بر علیه اسرائيل به دلیل جنگ در غزه ادامه خواهد داد و “انتقام” حمله پیجری روز سه شنبه و چهارشنبه را نیز خواهد گرفت. حسن نصرالله رهبر حزب الله در لبنان در سخنرانی خود روز پنجشنبه تأکید کرد اسرائیل جواب جنایات خود را پرداخت خواهد کرد. بر اثر این انفجارها شمار زیادی از نیروهای حزب‌الله دچار قطع عضو و جراحت‌های جدی بویژه از ناحیه صورت و چشم شده‌اند. افزون براین اسرائيل روز جمعه ۲۱ سپتامبر در حمله هوایی ساختمانی در ضاحیه بیروت، کمیته فرماندهان یگان رضوان حزب‌الله را هدف قرار داد. در این حمله بیش از ۲۰ تن از فرماندهان حزب الله که در نشست حضور داشتند، از جمله فرمانده میدانی حزب الله لبنان ابراهیم عقیل کشته شدند. تحلیل های پس از حمله نشان میدهد افزون بر ابراهیم عقیل لااقل ۱۰ فرمانده میدانی حزب الله نیز جان خود را از دست داده اند.
رژیم اسلامی نیز روز ۱۹ سپتامبر اسرائیل را مسئول انفجار پیجرهای اعضای حزب‌الله خواند و این اقدام را “کشتار جمعی” دانست و آن را به شدت محکوم کرد. ناصر کنعانی سخنگوی وزارت خارجه ایران این اقدام را “مستوجب پیگرد کیفری بین‌المللی، محاکمه و مجازات” دانست و خواستار “اقدام فوری جامعه جهانی” علیه مقامات تل‌آویو شد. این درحالی است که رژیم اسلامی ایران از هنگام برقراری در سال ۱۹۷۹ با اسرائيل-آمریکا ستیزی باعث ناامنی منطقه خاورمیانه است. چند مقام امنیتی رژیم اسلامی که نامشان فاش نشده به سایت خبری تحلیلی المانیتور گفته اند که تصمیم برای انجام حملات پیجری منتسب به اسرائیل، در پی یک نفوذ اطلاعاتی از سوی دو عامل حزب‌الله رخ داده که ظاهراً این دو به نوعی متوجه دستکاری در پیجرها بودند اند (۲).
پس از حملات جنایتکارانه حماس در ۷ اکتبر ۲۰۲۳ در جنوب اسرائیل جنایات جنگی در سراسر منطقه خاورمیانه شدت یافته است. وزیر دفاع و فرمانده نظامی شمال اسرائيل روز ۱۶ سپتامبر اعلام داشتند که عملیات نظامی گسترده برای بازگرداندن ثبات به منطقه به طور فزاینده ای ضرورت دارد، زیرا اهداف جنگ به روزرسانی شده و شامل بازگشت امن اسرائیلی‌های آواره به شمال میشود (۳). همچنین وزیر دفاع اسرائيل اعلام داشت جنگ با حزب الله وارد فاز جدیدی گردیده است. آیا اقدام تروریستی پیجری و واکی-تاکی در راستا برگردان آوارگان اسرائيل به خانه خود می باشد؟ بعید بنظر می رسد. آیا حملات چند روز گذشته پوششی برای نفوذ عمیق تر اسرائيل به داخل لبنان و برقراری منطقه وسیع امنیتی در جنوب لبنان خواهد شد؟ این تصور نیز بسیار قابل تأمل است، اگر چه اسرائيل حملات هوایی خود به جنوب و شرق لبنان را بشدت افزایش داده است.
حزب‌الله باید تمام دستگاه‌های ارتباطی خود را برای ارزیابی و جلوگیری از میزان خطر فرا بخواند. آیا این اقدام مانع از توانایی عملیاتی حزب الله خواهد شد؟ این عملیات میتواند برای مدتی از شدت حملات حزب الله به اسرائيل بکاهد ولی مانع حملات حزب الله که از پشتیبانی کامل رژیم اسلامی برخوردار است نخواهد بود.
شب هنگام ۲۰ سپتامبر اسرائيل مواضع حزب الله در جنوب لبنان را بمباران کرد و برابر گزارشی در رسانه بی بی سی لااقل ۱۰۰ پرتابه موشکی حزب الله در این حمله منهدم شده اند (۴). با وجود این عملیات در چند روز گذشته حملات تلافی جویانه جزب الله بر علیه اسرائیل ادامه داشت و روز یکشنبه ۲۲ سپتامبر بیش از ۱۰۰ راکت و پهباد با برد بلند به شمال اسرائیل بویزه اطراف پایگاه مناره و پایگاه یفتاح پرتاب کرد که باعث خسارات بسیاری شده و تعدادی از شهروندان اسرائيل مجروح گردیده اند. در اقدام تلافی جویانه اسرائيل روز ۲۳ سپتامبر منطقه جنوب لبنان را بمباران کرد که برابر با گزارش رسانه اینترنتی بی بی سی لااقل ۲۷۴ نفر کشته و بسیاری مجروح گردیده و ساکنان جنوب لبنان در حال فرار به سمت شمال لبنان هستند (۵). پیش بینی میشود اسرائيل و حزب الله لبنان وارد جنگی تمام عیار شوند که بویژه مورد توافق کشور لبنان نیست. آخرین خبر حاکی بر کشته شدن بیش از ۵۰۰ نفر و مصدم شدن بسیاری مردم بیگناه در لبنان است.
جهان رخداد بین اسرائيل و حزب الله لبنان را بشدت زیر نظر دارد و از طریق شورای امنیت سازمان ملل اعلام داشته که اسرائیل و حزب الله باید با آتش بس لااقل ۲۱ روزه ای توافق نمایند تا از طریق دیپلماسی از تشدید تنش‌های بیشتر منطقه‌ای جلوگیری شود. اسرائیل پیشنهاد شورای امنیت را رد کرده و نخست وزیر اسرائيل اعلام داشته تا پیروزی کامل به حملات اسرائيل برعلیه حزب الله لبنان ادامه خواهد داد.
می توان گمانه زد برای مدتی نیروی دفاعی-تهاجمی حزب الله لبنان با مشکل روبرو و کاهش یابد. اسرائيل می تواند از فرصت استفاده کرده و قدرت نظامی حزب الله را بکلی منتفع نماید. آیا رژیم اسلامی ایران در این راستا ساکت خواهد ماند؟ سئوالی است که بسیاری از تحلیل گران بر آن تأمل و گمانه زنی ها بسیار است. رژیم اسلامی ایران، بدلیل مشکلات اقتصادی قادر نیست نیازمندی های مردم را برآورده کند، که باعث اعتصابات اقشار مختلف از جمله بازنشستگان، پرستاران، کامیونداران و صنایع دیگر گردیده است. رژیم اسلامی بسختی به دنبال آزاد شدن پولهای بلوکه شده ایران است. انتخاب رئیس جمهور مسعود پزشکیان برای قانع کردن جهان غرب، که رفتار رژیم اسلامی در حال تحول است می باشد. بنابراین بعید بنظر میرسد در وضعیت کنونی رژیم در پشتیبانی خود از حزب الله لبنان تعجلیل داشته باشد.
در پایان لازم است یادآور شویم تلاش برای پیشرفت تکنوژی، برای آسان شدن زندگی انسان ها است و یا لااقل از قبل اینگونه تصور می شد. هنگامی که مادام کوری وجود انرژی امواج رادیو اکتیو را کشف کرد برای ساختن پیل اتمی بمنظور تولید الکتریسته بجای استفاده از انرژی فسیلی بود و نه ساختن بمب اتمی برای نابودی انسان. هنگامی که برادران رایت هواپیما را اختراج کردند برای آسان کردن مسافرت های طولانی بود، نه اختراع هواپیماهای جنگنده برای فرو ریختن بمب بر سر انسان ها، از جمله بمب اتمی بر سر مردم ژاپن در شهرهای هیروشیما و ناکازاکی. پیشرفت در ساخت تجهیزات نظامی برای از بین بردن انسان رو به افزایش و ادامه دارد. باعث تأسف است که انسانها از علم و دانش برای نابودی خود استفاده نموده و به علم و دانش بشری خیانت میکنند.
ناخدا محمد فارسی
۲۷ سپتامبر ۲۰۲۴
1 – https://mail.google.com/mail/u/1/#inbox/FMfcgzQXJGnzmxZhmHmXLslnjgPMcjGW
2 – https://www.dw.com/fa-ir/a-70248869
3 – https://mail.google.com/mail/u/1/#inbox/FMfcgzQXJGmqcHMKtSpWGxwTNrrHvLzr
4 – https://www.bbc.co.uk/news/live/cwyl9048gx8t
5 – https://www.bbc.co.uk/news/live/c5y32qew9z2t