تأثیر جنگ بر زندگی فرودستان جامعه
مقدمه
دنیای امروز درگیر بحرانهای پیچیده است؛ در بسیاری از کشورها، دیکتاتورها با فریب و خشونت حاکم هستند. متاسفانه، عدهای در ترویج و عادیسازی جنگ تلاش میکنند، اما پیامدهای فاجعهبار جنگ به ویژه بر اقشار آسیبپذیر از جمله فرودستان، کودکان، زنان و سالمندان نادیده گرفته میشود. رسانهها نیز، بهجای تمرکز بر خاتمه جنگ، بر شدت آن میافزایند و قربانیان به فراموشی سپرده میشوند.
تأثیرات بر فرودستان
جنگ زیرساختهای حیاتی را از بین میبرد و فرودستان جامعه بیشتر از سایرین از کاهش فرصتهای اقتصادی و بیکاری آسیب میبینند. خدمات عمومی مانند آموزش و بهداشت مختل شده و آنها اغلب دسترسی کافی به امکانات لازم ندارند. در شرایط جنگی، فرودستان بیشتر در معرض خشونت، مهاجرت اجباری و اختلالات روانی قرار میگیرند. آنها که معمولاً در مناطق کمبرخوردار زندگی میکنند، بیش از سایرین از افزایش جرم و ناامنی آسیب میبینند.
تأثیرات بر زنان
جنگ فشارهای جنسیتی بر زنان را افزایش میدهد. آنها اغلب در جنگها قربانی خشونت جنسی و تجاوز هستند و فشارهای اقتصادی، تأمین خانواده و جابجاییهای اجباری به شدت زندگی آنها را متأثر میکند. زنان در دوران جنگ نیز از فرصتهای آموزشی و بهداشتی محروم میشوند و از نظر جسمی و روحی تحت تأثیر شدید قرار میگیرند. با کاهش حمایتهای اجتماعی، حضور فعال زنان در تصمیمگیریهای سیاسی و اجتماعی نیز محدودتر میشود.
تأثیرات بر کودکان
کودکان به دلیل حساسیت جسمی و روحی خود بیشترین آسیب را در جنگها میبینند. آنها در معرض خطرات جانی، آوارگی، محرومیت از آموزش و مشکلات شدید روانی قرار دارند. نابودی زیرساختهای بهداشتی و کمبود مواد غذایی، سلامت و رشد آنها را به خطر میاندازد. برخی کودکان حتی مجبور به شرکت در جنگ میشوند و بیثباتی خانوادهها موجب میشود که آنها از حمایتهای ضروری محروم گردند.
تأثیرات بر سالمندان و کمتوانان
این افراد که بهدلیل نیازهای ویژهشان بیش از دیگران به خدمات اجتماعی وابستهاند، در جنگها دسترسی به این خدمات را از دست میدهند. مشکلات جابجایی، فشارهای روانی و انزوای اجتماعی از دیگر پیامدهای جنگ برای این قشرها است.
راهکارهای مقابله با جنگ
برای مقابله با جنگ، ضروری است از هرگونه عادیسازی و توجیه آن جلوگیری شود. حمایت از نهادهای بینالمللی، ترویج فرهنگ صلح و تلاش برای عدالت اجتماعی، همگی از مهمترین ابزارهای مبارزه با جنگ هستند. باید جامعه را به حقوق بشر و استفاده از مذاکره و دیپلماسی بهجای جنگ تشویق کرد.
تقویت سازمانهای صلحطلب
جنبشهای ضد جنگ و فعالان صلح نقش کلیدی در اطلاعرسانی و مقابله با تبلیغات جنگطلبانه دارند. حمایت از این گروهها به آگاهیبخشی و ترویج همدلی کمک میکند.
مبارزه با نابرابری اجتماعی
بسیاری از جنگها از نابرابریهای اجتماعی نشأت میگیرند. کاهش فقر، بهبود وضعیت اقتصادی مردم و توزیع عادلانه منابع میتواند از زمینههای بروز جنگ بکاهد.
استفاده از رسانهها
رسانهها باید بهجای انتشار محتوای جنگطلبانه، واقعیتهای تلخ جنگ و تأثیرات انسانی آن را نشان دهند. هنر و ادبیات نیز از ابزارهای مؤثر در ترویج همدلی و تشویق به صلح هستند.
نتیجهگیری
جنگ شر مطلق است. با شروع، ادامه و گسترش جنگ باید با تمام قوا مقابله کرد. ضدیت با جنگ نیازمند یک رویکرد چندجانبه و فراگیر است. ایجاد صلح و عدالت اجتماعی، احترام به حقوق بشر و آموزش عمومی، بنیادهای اصلی برای جهانی بدون جنگ هستند.
بیشک، رژیم اسلامی در ایران باید سرنگون شود. ولی هرگونه توهم و تبلیغ سرنگونی به کمک جنگ یک توهم ویرانساز و خانمان برانداز است. حکومت اسلامی در ایران باید بهدست مردم ایران در یک همبستگی ملی و با کمک همهی نیروهای چپ، راست، میانه، مرکز و اقوام و اتنیکها، مشروطهخواهان و جمهوریخواهان با رهبری، تشکل، تدارکات (لجستیک)، تبلیغات و لابیگری لازم انجام شود. بدون فراهم کردن این الزمات از سوی ما اپوزیسیون، جنگ جز ویرانی زیرساختهای کشور، کشتار مردم و ادامهی بقای حکومت اسلامی نتیجهای ندارد.
احد قربانی دهناری
۵ آبان ۱۴۰۳ – ۲۶ اکتبر ۲۰۲۴