🖊امیر رزاقی، دانش آموخته جامعه شناسی
جامعه ایران یک جامعه پویا و در حال تغییر است که در میان تنش‌های گوناگون فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی و زیست محیطی قرار دارد. این جامعه با چالش‌های ساختاری و همچنین فرصت‌های رشد و تحول روبه‌روست. ۱. کشمکش سنت و مدرنیتهیکی از مهم‌ترین ویژگی‌های جامعه ایران، تضاد بین سنت و مدرنیته است. ایران دارای پیشینه‌ای غنی از ارزش‌های ملی(ایرانی) و مذهبی است که در کنار تأثیرات مدرنیته، تکنولوژی و تحولات اجتماعی در حال تغییر است.- نسل قدیم‌تر اغلب پایبند به سنت‌ها، مذهب و ارزش‌های محافظه‌کارانه است. خانواده، مذهب و عرف اجتماعی در تصمیم‌گیری‌های زندگی این نسل نقش پررنگی داشته است.- نسل جوان‌تر، به‌ویژه در شهرهای بزرگ، تمایل بیشتری به سبک زندگی مدرن، آزادی‌های فردی و استفاده از تکنولوژی دارد. رسانه‌های اجتماعی، ارتباط با جهان خارج و تحصیلات دانشگاهی باعث شده که این نسل دیدگاه متفاوتی نسبت به زندگی و جامعه داشته باشد.- تضاد در سبک زندگی: این تضاد را می‌توان در مواردی مانند نحوه پوشش، سبک موسیقی، الگوهای رفتاری و نگرش به خانواده و ازدواج مشاهده کرد. برخی از جوانان به مد و سبک زندگی جهانی روی آورده‌اند، در حالی که گروهی دیگر همچنان به الگوهای سنتی پایبندند.۲. مذهب و سکولاریسم:مذهب شیعه در ساختار سیاسی، فرهنگی و اجتماعی ایران تأثیر عمیقی دارد. امروز با وجود نظام دینی قوانین کشور مبتنی بر اصول اسلامی است و مذهب در آموزش، رسانه و زندگی روزمره مداخله دارد… بااین‌حال، گرایش‌های سکولار در جامعه در حال رشد است.- افزایش تمایل به سکولاریسم: بسیاری از جوانان و تحصیل‌کرده ها خواهان تفکیک دین از سیاست و کاهش مداخله مذهب در زندگی شخصی هستند.- تداوم نفوذ مذهب در سیاست و فرهنگ: نهادهای مذهبی همچنان قدرت زیادی در سیاست‌گذاری‌های اجتماعی دارند.- چالش در قوانین اجتماعی: موضوعاتی مانند حقوق زنان، حجاب و آزادی‌های فردی همچنان یکی از محورهای اصلی کشمکش میان این دو جریان است.۳. بومی‌گرایی و جهانی‌شدنجامعه ایران از یک سو تلاش می‌کند هویت فرهنگی و ملی خود را حفظ کند، و از سوی دیگر تحت تأثیر فرایندجهانی‌شدن قرار دارد.- افزایش تعامل با فرهنگ جهانی: رسانه‌های ماهواره ای و اینترنتی، مهاجرت، سفر و ورود کالاهای خارجی و داد و ستد بازرگانی باعث شده که جامعه ایران بیش از گذشته با فرهنگ‌های خارجی در ارتباط باشد.- مقاومت در برابر تأثیرات خارجی: برخی از جریان‌های فکری و سیاسی در ایران بیان می دارند نگران از بین رفتن فرهنگ ایرانی و اسلامی تحت تأثیر مدرنیته و جهانی‌شدن هستند.- جوانان و فرهنگ جهانی: قشر جوان در ایران بیش از پیش به موسیقی، مد، فیلم‌ها و سبک زندگی غربی علاقه نشان می‌دهد، اما در عین حال به هویت ایرانی خود نیز تمایل و گرایش دارند.۴. اقتصاد و مشکلات معیشتیامروز یکی از اصلی‌ترین چالش‌های جامعه ایران وضعیت اقتصادی است که تأثیر مستقیم بر زندگی اجتماعی و فرهنگی مردم گذاشته است..- تحریم‌های اقتصادی و تورم: این عوامل باعث کاهش ارزش پول ملی، افزایش قیمت‌ها و سخت‌تر شدن شرایط زندگی شده است.- نابرابری طبقاتی: شکاف بین طبقات اجتماعی در حال افزایش است. در حالی که قشر کوچکی از جامعه ثروتمندتر می‌شود، بخش بزرگی از مردم با مشکلات مالی روبه‌رو هستند.- افزایش مهاجرت نخبگان: بسیاری از تحصیلکردگان به دلیل نبود فرصت‌های شغلی و اقتصادی تصمیم به مهاجرت می‌گیرند.۵. تأثیر سیاست بر جامعهساختار سیاسی ایران تأثیر زیادی بر زندگی مردم دارد.محدودیت‌های سیاسی و اجتماعی: آزادی‌های مدنی و حقوق اجتماعی تحت نظارت شدید هستند.- افزایش مهاجرت : بسیاری از افراد بویژه جوانان و تحصیلکردگان به دلیل وجود محدودیت و نبود آزادی هایی مهاجرت نموده یا تصمیم به مهاجرت دارند.- اعتراضات و جنبش‌های اجتماعی: در سال‌های اخیر، نارضایتی‌های اقتصادی و اجتماعی باعث اعتراضات گسترده‌ای شده است.روابط بین‌المللی: سیاست خارجی ایران، به‌ویژه در ارتباط با غرب، بر وضعیت اقتصادی و اجتماعی مردم اثر مستقیم گذاشته است.در پایان نوشته در خصوص آینده جامعه ایران می توان گفت جامعه ایران در نقطه‌ای حساسی از تاریخ خود قرار دارد و آینده آن به عومل و نیروهای مختلف داخلی و خارجی گره خورده است. مسیر تحولات اجتماعی ایران همچنان غیرقابل پیش‌بینی اما برخوردار از پتانسیل برای تغییرات بزرگ است.📍کانال تلگرام #جستارهایی در جامعه شناسی اقتصادی و توسعه@sociology_economic_developmentReplyForward