یت الله علی خامنه ای رهبر جمهوری اسلامی ایران داشتن بمب اتمی از دیدگاه اسلام را گناه میداند، بدین معنی که ایران بمب اتمی تولید نخواهد کرد، ولی آیا میتوان به اظهارات وی اعتمادی داشت؟ وی بعد از بازدید از دستاوردهای اتمی ایران روز ۲۱ خرداد ۱۴۰۲ به مدیران و مسئولان و فعالان صنعت هسته ای اظهار داشت، «زیرساخت‌های مهمی ایجاد کرده‌اید، در توافقات مراقب باشید این زیرساخت‌ها دست نخورد». خامنه ای بدون نام بردن از جزئیات برنامه اتمی ایران بر پیگیری مذاکرات تأکید کرد، امّا اظهار داشت زیرساختار اتمی ایران که شامل غنی سازی با غلظت ۶۰ در صدی بالای توافق برجام است باید باقی بماند. بسیاری از تحلیل گران براین باورند که خامنه ای تقیه میکند (دروغ میگوید) و ایران در نهایت یک کشور اتمی خواهد شد. دلیل مماشات و دوره گردی های دولتمردان رژیم در چند ماه گذشته تنها برای خرید وقت و بویژه نگرانی خامنه ای از ادامه انقلاب «زن-زندگی-آزادی» جوانان ایران و احتمال پیوستن موج گرسنه گان به صفوف این انقلاب است.
خبرگزاری سی ان ان، دفتر دبی مقاله ای که توسط عباس الواتی و محمد ابدلبری نگارش شده را روز ۲۸ ژوئن ۲۰۲۳ منتشر کرد که وضعیت موجود رژیم اسلامی در خاورمیانه را بررسی و مورد تحلیل قرار داده اند. در هفته های اخیر موجی از فعالیت‌های دیپلماتیک بین ایران و کشورهای غربی رخ داده که امید به کاهش تنش‌ها را افزایش داده است (۱). امّا این جز توهمی بیش نیست، زیرا تنش ها کماکان باقی مانده است. برای مثال وزرای خارجه شورای همکاری خلیج فارس روز ۱۳ تیر ۱۴۰۲ در نشست دوره ای خود تأکید بر پس گرفتن جزایر سه گانه تنب بزرگ و تنب کوچک و ابوموسی به امارات متحده عرب شدند. بیانیه شورای همکاری خلیج فارس اعلام داشته این جزایر متعلق به امارات متحده عربی است و بر حلّ مشکل این جزایر تأکید دارند. این درحالی است که تاریخ چندین صدساله نشان میدهد این جزایر همیشه جزئي از خاک ایران بوده اند. هنگام گسترش امپراطوری بریتانیا در شرق کانال سوئز از کشور ایران جدا و به کشورهای امارات متحده از جمله شارجه و رآس الخیمه واگذار گردیده بود، که پس از خروج بریتانیا از شرق سوئز مجدداً به کشور ایران بازپس داده شد. این تنشی است غیرقابل حلّ!
رژیم ایران با حمایت روسیه به دشمنی با غرب و پیشبرد برنامه هسته ای خود تا کنون ادامه داده است. بویژه پس از اینکه رئیس جمهور آمریکا ترامپ در سال ۲۰۱۸ بطور یکجانبه آمریکا را از توافق اتمی برجام خارج کرد، کشورهای اروپایی سعی خود را انجام دادند تا برجام را زنده نگاه دارند، ولی رژیم با ۶ مرحله زیرپا گزاردن تعهدات برجامی غنی سازی اورانیم را به ۲۰ درصد و سپس ۶۰ درصد افزایش داد و در هفته های اخیر آژانس بین الملل اتمی نگرانی از غنی سازی ۸۳ درصدی و پادمانها در سه نقطه از کشور ایران همگام با نصب و بکاراندازی آبشارهای سنترفیوژهای پیشرفته داشت. غنی سازی بالای ۶۰ درصد هرگونه ادعائی که رژیم بدنبال تولید سلاح اتمی نیست را برطرف میکند. به یقین آیت الله خامنه ای و سرداران سپاهی و سیاسی حکومت اسلامی ایران برای هژمونی در خاورمیانه و بقاء رژیم اسلامی تصمیم به اتمی کردن کشور ایران گرفته اند. این تصمیم بعد از جنگ ایران و عراق گرفته شد بدین تفکر که اگر رژیم بمب اتمی میداشت در آن جنگ پیروز بود و آیت الله خمینی مجبور به نوشیدن جام زهر و پایان جنگ نبود. میتوان گمانه زد هم اکنون رژیم اورانیم غنی شده به میزان کافی برای تهیه بمب اتمی را دارد، و برای ساخت بمب اتمی به مدت زمان زیادی نیاز ندارد. بنابراین تنها علت تنش زدایی رژیم با جهان غرب نگرانی رژیم از مردم ایران است بویژه گرسنگان. لهذا رژیم نهایت کوشش دارد برای برداشته شدن بعضی تحریمها برجامی و آزاد شدن پولهای بلوکه شده برای بهتر شدن وضع معیشتی گرسنگان، و تغذیه دلار به شبه نظامیان نیابتی خود در کشورهای لبنان، سوریه، عراق و یمن، همزمان با اتحادیه اروپا و آمریکا وارد مذاکره شود.
هفته گذشته، علی باقری کنی، مذاکره کننده ارشد هسته ای ایران، در تلاش برای احیای توافق هسته ای برجام سال ۲۰۱۵ بین ایران و قدرت های جهانی، با انریکه مورا، میانجی‌گر اتحادیه اروپا در دوحه پایتخت قطر دیدار کرد. یک منبع دیپلماتیک در جریان این دیدار به سی ان ان گفته است «محیط فعلی برای کاهش تنش مثبت بوده است». برابر با اظهارات مسئولان سیاسی توافق برجام، تعهد نامه برجام مرده است، و گمانه زده میشود هرگونه تعهدی بین ایران و آمریکا موقت خواهد بود. این در حالیکه است که ایران و آمریکا هرگونه تعهد خارج از برجام ۲۰۱۵ را انکار کرده اند!
افزون بر برنامه هسته ای ایران که غنی سازی آن فراتر از نیازهای انرژی هسته ای است، ورود رژیم در جنگ اوکراین تهدیدی برای جهان غرب است. رژیم تاکنون صدها پهپاد تهاجمی به روسیه داده و به پیشبرد برنامه موشکی خود کماکان ادامه میدهد. بعد از شورش گروه واگنر سران رژیم از جمله رئیس جمهور ابراهیم رئیسی، وزیرخارجه عبدالهیان، رئيس ستاد ارتش محمد باقری، با همتایان خود ابراز پشتیبانی ایران از رئیس جمهور روسیه پوتین را اعلام داشتند و فرمانده نیروهای انتظامی رژیم احمدرضا رادان برای برقراری همکاری و سرکوب مخالفان به مسکو مسافرت کرد. بسیاری از سپاهیان برای آموزش و مشاوره به نیروهای نظامی روسیه برای استفاده از پهپادهای ساخت ایران در شبه جزیره کریمه مستقر هستند. گمانه زده شده در اوایل فوریه ۲۰۲۳، کشور ایران و روسیه کارخانه مونتاژ پهپاد در روسیه تأسیس کرده اند که میتواند هزاران پهپاد طراحی شده توسط ایران را تولید کند.
رژیم در ماه گذشته (خرداد ماه) خبر از موفقیت آمیزبودن موشک مافوق صوت فتاح-۳۶۰ داد که خلاف قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل است. موضوع عدم تعهد اتمی و موشکی رژیم پنجشنبه ۱۵ تیرماه در نشست دوره ای شورای امنیت سازمان ملل مورد بحث قرار خواهد گرفت. در این راستا وزیر امورخارجه رژیم امیرعبدالهیان با مسئول سیاست خارجه اروپا جوزف بورل گفتگوی تلفنی داشت، بعد از این گفتگو بورل در توئیتی نوشت اگر رژیم بدنبال تنش زدایی است «همکاری نظامی رژیم با روسیه غیرقابل قبول است.»
بعضی از تحلیل گران ملاحظات انتخاباتی ریاست جمهوری آمریکا در سال ۲۰۲۴ و انتخابات مجلس شورای اسلامی را دلیل ایجاد تفاهم نامه بین آمریکا و رژیم اسلامی میدانند. در این راستا تاکنون ۲.۷ میلیارد دلار از بدهی های عراق به ایران آزاد شده است. کشور اسرائیل اگر چه تاکنون با هر گونه توافق اتمی برجام مخالفت داشته است ولی نخست وزیر اسرائيل اظهار داشته اگر مذاکرات آمریکا و ایران بتواند جلوی غنی سازی با غلظت بالای ۶۰ درصد را تأمین کند بنحوی میتواند با این مذاکرات توافق داشته باشد. رژیم سعی دارد لااقل ۲۴ میلیار دلار از پول های بلوکه شده آزاد شود تا شاید بتواند درصدی از آنرا برای بهبود معیشتی مردم ایران هزینه کند. این ۲۴ میلیارد دلار شامل ۱۱ میلیارد بدهی عراق ۷ میلیارد دلار بدهی کره جنوبی و بیش از ۶ میلیارد دلار از پولهای خود ایران است که بعلت تحریم های بانکی، رژیم قادر به برداشت و استفاده از آن نیست.
در سال های اخیر اسرائیل چندین حمله به تاسیسات هسته ای ایران انجام داده و به کشتن تعدادی از دانشمندان هسته ای ایران متهم گردیده است. در سال ۲۰۱۸ میلادی اسرائیل در یکی از گستاخانه ترین مأموریت های خود، به انباری در تهران دستبر زد و پرونده‌های مربوط به برنامه هسته ای ایران را به سرقت برد. یاکوف کاتز رئیس سازمان امنیت اسرائيل معتقد است افشای جزئیات این پرونده هشداری پیرامون «تهدید بزرگتر ایران برای جهان غرب» است. بدین عنوان که رژیم دست از پروسه ساخت بمب اتم برنخواهد داشت.
با توجه به مراتب یاد شده در بالا سؤالاتی بس اساسی وجود دارد. این سئوالات و جواب به آنها مانند قطعات (پازلی) است که بسختی در مکان خود قرار میگیرند، و یا اینکه دقیقاً جایی برای گماردن آن وجود ندارد. تحلیل گران بطور مداوم ، مذاکرات، مصاحبه ها پیرامون تفاهم نامه بین ایران و آمریکا را رصد میکنند و احتمال میدهند شاید این اقدامات مانند نوشدارویی برای مسائل باقیمانده بین ایران و آمریکا باشد. لازم بیادآوری است مذاکره کنندگان قبلاً هم این مسیر را طی کرده‌اند، و مشخص نیست که آیا اجماعی برای آن در تهران وجود دارد یا نه، این توجه در مورد دولت آقای بایدن نیز صدق می کند.
ایالات متحده همچنین دارای منافع ملی حیاتی است که توسط ایران تهدید می شود، زیرا رژیم در کوتاه مدت می تواند به عنوان یک قدرت هسته ای ظاهر شود. اگر بزرگترین کشور حامی تروریسم در جهان به تسلیحات هسته ای دست یابد، میتواند خلیج فارس را بی‌ثبات و صدور نفت از خلیج فارس متوقف، و موجودیت کشور اسرائیل را نیز به خطر بیندازد و اقتصاد جهانی را مختل کند، و تهدیدات منطقه ای برای ایالات متحده و متحدانش را شدت بخشد. سنا و کنگره آمریکا دولت بایدن را تحت فشار قرار داده اند که برای هرگونه تفاهم نامه با رژیم اسلامی ایران، دولت بایدن باید از کنگره مجوز دریافت کند!
نتیجه اینکه رژیم اسلامی ایران دست از غنی سازی اورانیم و دست یافتن به بمب اتم برنخواهد داشت. همانگونه که بیان شد رژیم وحشت از انقلاب «زن-زندگی-آزادی» دارد و بویژه از آن میرسد که قشر گرسنگان ایران به انقلاب بپیوندند که در آن صورب سیلابی خواهد شد که رژیم و سیستم سرکوب آن قادر به کنترل نخواهند بود. شاید بهترین گزینه برای جهان غرب حمایت از مردم ایران برای عبور از رژیم تروریستی در ایران است. سران گروه های سیاسی مخالف رژیم نیز باید بخود بیایند و به این پرسش که چگونه میتوان اپوزیسیون کارامدی بود پاسخ دهند. بنا بر سخن دوستی «زمان آن رسیده که اپوزیسیون رژیم اول کنار هم بنشینند و حرف های متناقض نزنند و دوم این که اثر گذار باشند. چرا باید کسی یا دولتی با اپوزیسیونی که اثر انگشتی ندارد، صحبت کند؟ فقط برای تحلیل؟ آیا ما میخواهیم ربطی به جنبش عبور از رژیم داشته باشیم، یا نه؟ در انقلاب ژینا که نداشتیم. آیا می توانیم کاری بکنیم که اثر مشهود داشته باشد؟» اگر برای این سئولات جواب داشته باشیم، انوقت می توانیم بگوییم ما در اینده کشورمان ایران نقش داشته ایم.
ناخدا محمد فارسی
۵ ژوئیه ۲۰۲۳
1 – https://edition.cnn.com/2023/06/28/middleeast/iran-western-talks-resume-mime-intl/index.html