برگی از تقویم تاریخ ☘ ☘ – ۱۳ تیر سالروز درگذشت کریم سنجابی

زاده سال ۱۲۸۳ کرمانشاه – درگذشت ۱۳ تیر ۱۳۷۴ تهران) وزیر فرهنگ دولت مصدق و وزیر خارجه دولت بازرگان

او به مدرسه عالی حقوق رفت و در سال ۱۳۰۷ با نخستین گروه محصلان اعزامی به اروپا، راهی پاریس شد و دکترای دولتی حقوق عمومی از دانشگاه پاریس گرفت.
در سال ۱۳۱۳ به سمت دانشیار دانشکده حقوق و علوم سیاسی و اقتصادی دانشگاه تهران منصوب شد و حقوق اداری درس می‌داد. سپس به استخدام وزارت فرهنگ درآمد و در فاصله سال‌های ۱۳۲۳ تا ۱۳۲۵ رئیس دانشکده حقوق شد.
وی که از بنیانگذاران حزب میهن بود، بعدها به حزب ایران پیوست و در سال ۱۳۲۵ به عضویت جبهه ملی ایران درآمد و مدت کوتاهی وزیر فرهنگ دولت مصدق شد و با تشکیل جبهه ملی دوم در سال ۱۳۴۰ وارد فعالیت شد.
پس از انقلاب مدتی وزیر امور خارجه دولت موقت بود، اما به دلیل مشکلات فراوان استعفا داد.
جبهه ملی به رهبری دکتر سنجابی پس از اندک زمانی به دلیل مواضع سکولار و دموکراسی خواهانه رو در روی نظام قرار گرفتند . آنان با حادثه بحران گروگان‌گیری در سفارت آمریکا و قانون اساسی نوشته شده توسط خبرگان مخالفت کردند. اعضای جبهه ملی در اولین دوره انتخابات شورای ملی پس از انقلاب شرکت کردند و برخی از آنان که رای اورده بودند یا در مجلس اعتبارنامه‌هایشان مورد تصویب قرار نگرفت و یا انتخابات باطل شد.
پس از اعلام ارتداد جبهه ملی و دستگیری اعضای جبهه ملی، وی به مدت ۱۴ ماه مخفی بود و سرانجام از راه کردستان به ترکیه و از آنجا به پاریس و سپس به امریکا رفت.
دکتر کریم سنجابی در ۹۰ سالگی در خانه‌اش در شهر کاربُندِل در جنوب ایالت الینوی آمریکا درگذشت و همان‌جا به‌خاک سپرده شد.
کتاب “خاطرات سیاسی دکتر کریم سنجابی” توسط انتشارات صدای معاصر منتشر شده است. در حقیقت هسته مرکزی این خاطرات را چگونگی شکل‌گیری جبهه ملی ایران و فعالیتها و تحولات و سرنوشت آن تشکیل می‌دهد.

‎نوید محمد زاده