درگیری اسرائیل و فلسطین جان دهها هزار انسان را گرفته و میلیونها تن را آواره کرده است و ریشه در اقدامی استعماری دارد
که بیش از یک قرن پیش انجام شد.
با اعالم جنگ اسرائیل به نوار غزه پس از حمله بی سابقه گروه فلسطینی مسلح حماس در روز شنبه، چشمان جهان دوباره به
شدت به آنچه ممکن است در آینده رخ دهد متمرکز شده است.
جنگجویان حماس بیش از 800 )گزارش جدید بیش از 1400 تن(اسرائیلی را در حمالت به چندین شهر در جنوب اسرائیل کشته
اند. اسرائیل در واکنش به این حمله، بمباران نوار غزه را آغاز کرده و تا بامروز، بیش از 500 )گزارش جدید بیش از 8,000 تن(
فلسطینی را کشته است. ظاهراً در تدارک حمله زمینی، نیروهایش را در امتداد مرز غزه بسیج کرده است. و روز دوشنبه،
“محاصره کامل” نوار غزه را اعالم کرد و عرضه مواد غذایی، سوخت و سایر کاالهای اساسی را به این منطقه محاصره شده متوقف
کرد، در اقدامی که طبق قوانین بین المللی جنایت جنگی به حساب می آید..
اما آنچه در روزها و هفتههای آینده آشکار میشود، در تاریخ ریشه دارد.
برای دههها، رسانههای غربی، دانشگاهیان، کارشناسان نظامی و رهبران جهان، مناقشه اسرائیل و فلسطین را حلناپذیر، پیچیده
و به بنبست توصیف کردهاند.
در اینجا یک راهنمای ساده برای یکی از طوالنی ترین درگیری های جهان آورده شده است
بیانیه بالفور چه بود؟
- بیش از 100 سال پیش، در 2 نوامبر ،1917 وزیر امور خارجه وقت بریتانیا، آرتور بالفور، نامه ای خطاب به لیونل والتر
روتشیلد، رهبر جامعه یهودیان بریتانیا نوشت . - نامه کوتاه بود – فقط 67 کلمه – اما محتوای آن تأثیر لرزاننده ای بر فلسطین داشت که هنوز هم تا به امروز احساس می
شود. - دولت بریتانیا را متعهد کرد که »در فلسطین یک خانه ملی برای مردم یهود ایجاد کند« و »دستیابی به این هدف« را تسهیل
کند. این نامه به عنوان اعالمیه بالفور شناخته می شود . - در اصل، یک قدرت اروپایی به جنبش صهیونیستی وعده کشوری را داد که بومیان عرب فلسطینی بیش از 90 درصد جمعیت
آن را تشکیل می دادند. - این دستور فرمانروایی بریتانیا در سال 1923 ایجاد شد و تا سال 1948 ادامه داشت. در آن دوره، بریتانیا مهاجرت گسترده
یهودیان را تسهیل کرد – بسیاری از ساکنان جدید در حال فرار از نازیسم در اروپا بودند – و آنها نیز با اعتراضات و اعتصابات
روبرو شدند. فلسطینی ها از تغییرات جمعیتی کشورشان و مصادره زمین هایشان توسط بریتانیا برای تحویل به شهرک
نشینان یهودی نگران بودند.
در دهه 1930 چه اتفاقی افتاد؟ - تشدید تنش ها در نهایت به شورش اعراب منجر شد که از سال 1936 تا 1939 ادامه یافت.
- در آوریل ،1936 کمیته ملی عربی تازه تأسیس از فلسطینیان خواست تا در اعتراض به استعمار بریتانیا و مهاجرت فزاینده
یهودیان، اعتصاب عمومی را آغاز کنند، از پرداخت مالیات خودداری کنند و محصوالت یهودی را تحریم کنند. - این اعتصاب شش ماهه توسط بریتانیایی ها که کمپین دستگیری دسته جمعی و تخریب خانه ها را به راه انداختند، به
طرز وحشیانه ای سرکوب شد، رویه ای که اسرائیل امروز نیز به اجرای آن علیه فلسطینیان ادامه می دهد. - مرحله دوم شورش در اواخر سال 1937 آغاز شد و توسط جنبش مقاومت دهقانی فلسطین رهبری شد که نیروهای بریتانیا و
استعمار را هدف قرار داد. - تا نیمه دوم سال ،1939 بریتانیا 30000 سرباز در فلسطین جمع آوری کرد. روستاها توسط هوا بمباران شدند، مقررات منع
آمد و شد اعمال شد، خانهها تخریب شد، و بازداشتها و قتلهای عمدی گسترده شد. - بریتانیا با جامعه مهاجران یهودی ه مکاری کرد و گروههای مسلح و یک »نیروی ضد شورش« به رهبری بریتانیا از مبارزان
یهودی به نام جوخههای شبانه ویژه تشکیل داد. - در داخل یشوف، جامعه شهرک نشینان پیش از دولت، اسلحه به طور مخفیانه وارد شد و کارخانه های اسلحه سازی برای
گسترش هاگانا، شبه نظامی یهودی که بعدها به هسته اصلی ارتش اسرائیل تبدیل شد، تأسیس شد. - در آن سه سال قیام، 5,000 فلسطینی کشته، 15,000 تا 20,000 زخمی و 5,600 نفر زندانی شدند.
طرح تقسیم سازمان ملل چه بود؟ - تا سال ،1947 جمعیت یهودیان به 33 درصد از فلسطین افزایش یافت، اما آنها تنها 6 درصد از زمین را در اختیار داشتند.
- سازمان ملل متحد قطعنامه 181 را تصویب کرد که در آن خواستار تقسیم فلسطین به کشورهای عربی و یهودی شد.
- فلسطینی ها این طرح را رد کردند زیرا حدود 55 درصد از فلسطین را به دولت یهود اختصاص می داد، از جمله بیشتر مناطق
حاصلخیز ساحلی. - در آن زمان، فلسطینیان مالک 94 درصد فلسطین تاریخی بودند و 67 درصد از جمعیت آن را تشکیل می دادند.
نکبه 1948 یا پاکسازی قومی فلسطین - حتی قبل از پایان قیمومت بریتانیا در 14 مه ،1948 شبه نظامیان صهیونیست از قبل عملیات نظامی را برای نابودی شهرها و
روستاهای فلسطینی آغاز کرده بودند تا مرزهای کشور صهیونیستی را که قرار بود متولد شود، گسترش دهند. - در آوریل 1948 بیش از 100 مرد، زن و کودک فلسطینی در روستای دیر یاسین در حومه بیت المقدس کشته شدند.
- این طرز کشتار راه را برای بقیه عملیات تعیین کرد و از سال 1947 تا ،1949 بیش از 500 روستا، شهر و شهر فلسطینی در
چیزی که فلسطینیان از آن به عنوان نکبه یا به عربی “فاجعه” یاد می کنند، ویران شدند. - تخمین زده می شود که 15,000 فلسطینی کشته شده اند و از جمله ده ها قتل عام و کشتارهای سالخانه و فجیع.
- جنبش صهیونیستی 78 درصد فلسطین تاریخی را تصرف کرد. 22 درصد باقیمانده به کرانه باختری اشغالی و نوار غزه در حال
حاضر تقسیم شد . - تخمین زده می شود که 750,000 فلسطینی مجبور به ترک خانه های خود شدند.
- امروز فرزندان آنها به عنوان شش میلیون پناهنده در 58 اردوگاه محقر در سراسر فلسطین و در کشورهای همسایه لبنان،
سوریه، اردن و مصر زندگی می کنند. - در 15 می 1948 اسرائیل تأسیس خود را اعالم کرد.
- روز بعد، اولین جنگ اعراب و اسرائیل آغاز شد و جنگ در ژانویه 1949 پس از آتش بس بین اسرائیل و مصر، لبنان، اردن و
سوریه پایان یافت. - در دسامبر ،1948 مجمع عمومی سازمان ملل قطعنامه 194 را تصویب کرد که خواستار حق بازگشت برای آوارگان فلسطینی
است.
سالهای پس از نکب ه - حداقل 150,000 فلسطینی در کشور تازه تأسیس اسرائیل باقی ماندند و تقریباً 20 سال در یک اشغال نظامی تحت کنترل
شدید زندگی کردند تا اینکه سرانجام به آنها شهروندی اسرائیل اعطا شد. - مصر نوار غزه را به تصرف خود درآورد و در سال ،1950 اردن حکومت اداری خود را بر کرانه باختری آغاز کرد.
- در سال ،1964 سازمان آزادیبخش فلسطین )پی ال او( تشکیل شد و یک سال بعد، حزب سیاسی فتاح تأسیس شد.
نکسه یا جنگ شش روزه و شهرک ها - اسرائیل در 5 ژوئن 1967 بقیه فلسطین تاریخی از جمله نوار غزه، کرانه باختری، بیت المقدس شرقی، بلندی های جوالن
سوریه و شبه جزیره سینا مصر را در طول جنگ شش روزه علیه ائتالف ارتش های عربی اشغال کرد. - برای برخی از فلسطینیها، این امر منجر به جابجایی اجباری دوم یا نکسه شد که در عربی به معنای »پسرفت و شکست«
است. - در دسامبر ،1967 جبهه مردمی مارکسیست-لنینیست برای آزادی فلسطین تشکیل شد. در دهه بعد، یک سری حمالت و
هواپیماربایی توسط گروه های چپ توجه جهان را به وضعیت اسفناک فلسطینیان جلب کرد. - شهرک سازی در کرانه باختری اشغالی و نوار غزه آغاز شد. یک سیستم دو الیه با شهرک نشینان یهودی ایجاد شد که همه
حقوق و امتیازات شهروندی اسرائیل را داشتند در حالی که فلسطینی ها مجبور بودند تحت اشغال نظامی زندگی کنند که
علیه آنها تبعیض آمیز بود و هر گونه حرکت سیاسی یا مدنی مردم فلسطین را ممنوع می کرد.
انتفاضه اول -1987 1993 - اولین انتفاضه فلسطین در دسامبر 1987 پس از کشته شدن چهار فلسطینی در اثر برخورد یک کامیون اسرائیلی با دو ون
حامل کارگران فلسطینی در نوار غزه آغاز شد. - تظاهرات به سرعت در کرانه باختری گسترش یافت و جوانان فلسطینی به سمت تانک ها و سربازان ارتش اسرائیل سنگ
پرتاب کردند. - همچنین منجر به تأسیس جنبش حماس شد، شاخه ای از اخوان المسلمین که درگیر مقاومت مسلحانه علیه اشغالگری
اسرائیل بود. - پاسخ سنگين ارتش اسرائيل با سياست »استخوانهايشان را بشكن« كه توسط اسحاق رابين وزير دفاع وقت حمايت شده
بود، تشكيل شد. این شامل قتل های هدفمند عمدی، تعطیلی دانشگاه ها، اخراج فعاالن و تخریب خانه ها بود. - انتفاضه عمدتاً توسط جوانان انجام شد و توسط رهبری متحد ملی قیام، ائتالفی از جناح های سیاسی فلسطینی که متعهد
به پایان دادن به اشغال اسرائیل و ایجاد استقالل فلسطین بودند، هدایت شد. - در سال 1988 اتحادیه عرب سازمان آزادیبخش فلسطین را به عنوان تنها نماینده مردم فلسطین به رسمیت شناخت.
- انتفاضه با بسیج مردمی، اعتراضات تودهای، نافرمانی مدنی، اعتصابات سازمانیافته و همکاری های جمعی مشخص میشد.
- بر اساس گزراش سازمان حقوق بشر اسرائیل بت سلم 1070 فلسطینی در جریان انتقاضه توسط نیروهای اسرائیلی کشته
شدند که 237 نفر از آنها کودک بودند. بیشن از 175,000 فلسطینی دستگیر شدند. - انتفاضه همچنین جامعه جهانی را بر آن داشت تا به دنبال راه حلی برای مناقشه باشد.
سالهای اسلو و تشکیالت خودگردان فلسطین - انتفاضه با امضای پیمان اسلو در سال 1993 و تشکیل تشکیالت خودگردان فلسطین پایان یافت ، یک دولت موقت که در
کرانه باختری اشغالی و نوار غزه به حکومتی با محدودیت اعطا شد. - سازمان “پی ال او” اسراییل را بر اساس راه حل دو دولتی به رسمیت شناخت و به طور موثر توافقنامه هایی را امضا کرد که
به اسرائیل کنترل 60 درصد کرانه باختری و بسیاری از منابع آبی و زمینی این سرزمین را می داد. - تشکیالت خودگردان قرار بود راه را برای اولین دولت منتخب فلسطین که یک کشور مستقل در کرانه باختری و نوار غزه به
پایتختی بیت المقدس شرقی را اداره کند، باز کند، اما این اتفاق هرگز نیفتاد. - منتقدان تشکیالت خودگردان آن را یک پیمانکار فرعی فاسد برای اشغالگری اسرائیل می دانند که با ارتش اسرائیل در
سرکوب مخالفان و فعالیت های سیاسی علیه اسرائیل همکاری نزدیک دارد. - در سال ،1995 اسرائیل یک حصار الکترونیکی و یک دیوار بتنی در اطراف نوار غزه ساخت و تعامالت بین مناطق تقسیم شده
فلسطینی را قطع کرد.
انتفاضه دوم - انتفاضه دوم در 28 سپتامبر 2000 آغاز شد، زمانی که آریل شارون، رهبر اپوزیسیون لیکود، یک بازدید تحریک آمیز از
مسجد االقصی با هزاران نیروی امنیتی مستقر در شهر قدیمی اورشلیم و اطراف آن انجام داد. - درگیری بین معترضان فلسطینی و نیروهای اسرائیلی طی دو روز منجر به کشته شدن پنج فلسطینی و زخمی شدن 200 نفر
شد. - این حادثه باعث قیام مسلحانه گسترده شد. در جریان انتفاضه، اسرائیل صدمات بیسابقهای به اقتصاد و زیرساختهای
فلسطین وارد کرد. - اسرائیل مناطق تحت حکومت خودگردان فلسطین را دوباره اشغال کرد و ساخت دیوار جدایی را آغاز کرد که همراه با شهرک
سازی بی رویه، معیشت و جوامع فلسطینی را ویران کرد. - شهرکسازیها بر اساس قوانین بینالمللی غیرقانونی است، اما در طول سالها، صدها هزار شهرکنشین یهودی به
مستعمرات ساخته شده در زمینهای مسروقه فلسطین نقل مکان کردهاند. فضا برای فلسطینی ها در حال کوچک شدن
است زیرا جاده ها و زیرساخت های تنها برای شهرک نشینان کرانه باختری اشغالی را تکه تکه می کند و شهرها و شهرک
های فلسطینی را به بانتوستان ها تبدیل می کند، مناطق ایزوله سیاه پوستان آفریقای جنوبی که رژیم آپارتاید سابق این
کشور ایجاد کرده ب ود. - در زمان امضای قرارداد اسلو، کمی بیش از 110,000 شهرک نشین یهودی در کرانه باختری از جمله بیت المقدس شرقی زندگی
می کردند. امروزه، این رقم بیش از 700,000 نفر است که در بیش از 100,000 هکتار )390 مایل مربع( از زمین های مصادره
شده از فلسطینیان زندگی می کنند.
تقسیم فلسطین و محاصره غزه - یاسر عرفات، رهبر ساف در سال 2004 درگذشت و یک سال بعد، انتفاضه دوم پایان یافت، شهرکهای اسرائیل در نوار غزه
برچیده شد و سربازان اسرائیلی و 9,000 شهرکنشین منطقه را ترک کردند. - یک سال بعد، فلسطینی ها برای اولین بار در یک انتخابات عمومی رای دادند.
- حماس اکثریت را به دست آورد. با این حال، جنگ داخلی فتح و حماس آغاز شد که ماه ها طول کشید و منجر به کشته
شدن صدها فلسطینی شد. - حماس فتح را از نوار غزه بیرون کرد و فتح – حزب اصلی تشکیالت خودگردان – کنترل بخشهایی از کرانه باختری را از سر
گرفت. - در ژوئن ،2007 اسرائیل با متهم کردن حماس به “تروریسم” نوار غزه را محاصره زمینی، هوایی و دریایی اعمال کرد.
جنگ در نوار غزه - اسرائیل چهار حمله نظامی طوالنی مدت به غزه انجام داده است: در سال های ،2008 ،2012 2014 و .2021 هزاران فلسطینی از
جمله بسیاری از کودکان کشته شده اند و ده ها هزار خانه، مدرسه و ساختمان اداری ویران شده اند. - بازسازی تقریباً غیرممکن بوده است زیرا محاصره مانع از رسیدن مصالح ساختمانی مانند فوالد و سیمان به غزه می شود.
- حمله سال 2008 شامل استفاده از تسلیحات ممنوعه بین المللی مانند گاز فسفر بود.
- در سال ،2014 در طی 50 روز، اسرائیل بیش از 2100 فلسطینی از جمله 1462 غیرنظامی و نزدیک به 500 کودک را کشت.
- در جریان این حمله که توسط اسرائیلی ها “عملیات تیغۀ حفاظتی” نامیده شد، حدود 11,000 فلسطینی زخمی شدند، 20,000
خانه ویران شد و نیم میلیون نفر آواره شدند.
مقاله اصلی :
What’s the Israel-Palestine conflict about? A simple guid