وزارت خزانه داری آمریکا روز سه‌شنبه ۲۰ شهریور (۱۰ سپتامبر) ۱۰ فرد، ۶ نهاد و ۴ کشتی در ایران و روسیه را در ارتباط با ارسال موشک از تهران به مسکو تحریم کرد. واشینگتن و متحدان آن می‌گویند روسیه از این موشک‌ها در جنگ اوکراین استفاده می‌کند.
در بیانیه وزارت خزانه‌داری آمریکا گفته شده که این کشور در واکنش به حمایت‌های نظامی مداوم ایران از روسیه در جنگ تجاوز‌کارانه‌اش علیه اوکراین که تحویل اخیر موشک‌های بالستیک به مسکو نمونه تازه آن است ۱۰ فرد و ۶ نهاد مستقر در ایران و روسیه را تحریم می‌کند. همچنین چهار کشتی که در تحویل قطعات و سامانه‌های تسلیحاتی ایران به روسیه از جمله پهپاد و موشک‌های بالستیک با برد نزدیک مورد استفاده قرار می‌گیرند نیز به عنوان أموال مسدودشده تلقی می‌شوند.
بنا بر بیانیه وزارت خزانه‌داری آمریکا ایران و روسیه در اواخر سال ۲۰۲۳ قراردادی برای تامین صدها موشک از سوی تهران به مسکو امضا کردند. پرسنل نظامی روسیه در تابستان ۲۰۲۴ برای استفاده از این موشک‌ها توسط پرسنل ایرانی آموزش دیدند و اولین محموله موشک‌ها در ابتدای ماه جاری میلادی تحویل روسیه شد.
بیانیه در ادامه می‌گوید که همزمان با این تحریم‌ها، متحدان بین‌المللی آمریکا در حال اعلام تدابیری هستند که اجازه نمی‌دهد شرکت هواپیمایی ایران ایر در آینده در حریم هوایی آنها فعالیت کند. آنها در صدد شناسایی افراد، نهادها و کشتی‌های مستقر در ایران و روسیه هستند که در انتقال کمک‌های مرگبار ایران به روسیه نقش دارند.
والی آدیمو، معاون وزیر خزانه داری آمریکا نیز در سخنانی ایران را متهم کرد که تصمیم دارد دخالت خود در جنگ غیرقانونی روسیه را افزایش دهد. او گفت به رغم مخالفت جامعه بین‌المللی با ارسال پهپادهای انفجاری به روسیه و شواهد فراوان از تخریب زیرساخت‌های غیرنظامی ناشی از استفاده روسیه از این پهپادها، ایران به گونه‌ای بی‌محابا تصمیم گرفته که به روسیه موشک‌های بالستیک ارسال کند که در جنگ تجاوزکارانه این کشور علیه اوکراین مورد استفاده قرار می‌گیرند.
در میان افراد مورد تحریم نام “روح الله کاتبی” رابط تسلیحاتی بین ایران و روسیه، “ابراهیم بهرامی”، کارمند صنایع شهید خرازی و مسئول امور آموزش پرسنل نظامی روسیه و همچنین “علی جعفرآبادی” از فرماندهان نیروی هوافضای سپاه دیده می‌شوند.
ایران ایر، شبکه شرکت حمل و نقل آزادگان، شرکت مهندسی آماد بهینه ساز، شرکت بازرسی مهندسی و کنترل کیفیت سنجش گستر دانا که همگی در امور مکانیکی و الکترونیک تولید تسلیحات ایران شراکت دارند نیز مشمول تحریم‌های جدید آمریکا شده‌اند.
مسئولین دفتر و شرکت طراحی سیستم‌های پیشرانه فرزانگان شامل حسین پورفرزانه، زهرا پورفرزانه و حسن پورفرزانه نیز از جمله تحریم‌شدگان امروز وزارت خزانه‌داری آمریکا هستند. در بیانیه این وزارتخانه دفتر طراحی فرزانگان از جمله متهم شده است که نمونه‌هایی از موتورهای این شرکت را در حمایت از توسعه موشک‌های کروز روسیه در اختیار سازندگان تسلیحات روسی قرار داده است.
کربی: همکاری تهران و مسکو تهدیدی برای امنیت اروپا است
اندکی پیش از صدور بیانیه وزارت خزانه‌داری، جان کربی سخنگو و هماهنگ کننده ارتباطات راهبردی شورای امنیت ملی کاخ سفید در مصاحبه با خبرنگاران از گزارش‌هایی سخن گفت که بر اساس آنها ده‌ها پرسنل نظامی روسیه در ایران برای استفاده از سامانه موشکی بالستیک فتاح-۳۶۰ با برد کوتاه آموزش دیده‌اند.
کربی افزود که روسیه این محموله‌های موشک‌های بالستیک ایرانی را دریافت کرده است و احتمالاً ظرف چند هفته آینده، آنها را علیه اوکراین به کار خواهد گرفت که البته به دلیل استفاده از موشک‌های بالستیک علیه زیرساخت‌های غیرنظامی اوکراین، این موشک‌ها منجر به کشته شدن بیشتر غیرنظامیان اوکراینی خواهند شد.
این مقام آمریکایی افزود از موشک‌های ایرانی که ۷۵ مایل برد دارند برای اهداف نزدیک استفاده می‌شود و گفت مسکو به این ترتیب قادر خواهد شد موشک‌های موجود در زرادخانه خود را برای اهداف دورتر در خاک اوکراین استفاده کند.
او همکاری تهران و مسکو را تهدیدی برای امنیت اروپا و نشانگر نفوذ بی‌ثبات‌کننده ایران ورای خاورمیانه توصیف کرد.
منطقه آزاد بندر انزلی در فهرست تحریم بریتانیا
بریتانیا نیز روز سه‌شنبه در واکنش به ارسال موشک از سوی جمهوری اسلامی ایران به روسیه، هفت نام جدید به تحریم‌های جمهوری اسلامی و سه نام جدید به تحریم‌های روسیه اضافه کرد.
این تحریم‌های بریتانیا شامل سازمان‌ها و شرکت‌هایی می‌شوند که با تولیدکنندگان پهپاد در ایران و روسیه همکاری دارند.
حمزه قلندری، علی جعفرآبادی و مجید موسوی از جمله افراد واردشده در فهرست تحریمی بریتانیا هستند.
به نوشته بیانیه وزارت خارجه بریتانیا حوزه فعالیت قلندری مرتبط با بخش دفاعی است. جعفرآبادی در حمایت و تسهیل فعالیت‌هایی مانند توسعه موشک‌های بالستیک که باعث بی‌ثباتی کشورهای دیگر از جمله بریتانیا می‌شود، دست داشته است. موسوی نیز در فعالیت‌هایی که هدف آن تضعیف امنیت اسرائیل است، از جمله تهدید، برنامه‌ریزی یا اجرای این فعالیت‌ها، شرکت داشته است.
بریتانیا سازمان منطقه آزاد بندر انزلی را نیز به دلیل “مشارکت در فعالیت‌های خصمانه دولت ایران، از طریق حمایت یا تسهیل بخش دفاعی” تحریم کرد.
شرکت‌های بهارستان کیش، چکاد صنعت فراز و سعد سازه فراز شریف نیز وارد فهرست تحریمی بریتانیا شده‌اند.
اقدامات مشترک متحدان
روز سه‌شنبه بریتانیا همچنین همراه با فرانسه و آلمان با صدور بیانیه‌ای با اشاره به اقدام ایران در ارسال موشک‌های بالستیک به روسیه بیانیه مشترکی صادر کردند که ناظر بر تحریم‌های جدید علیه ایران است.
در بیانیه تروئیکا صادرات موشک های بالستیک ایران به روسیه به شدت محکوم شده و از آن به عنوان افزایش حمایت نظامی ایران از جنگ تجاوزکارانه روسیه علیه اوکراین یاد شده است.
سه کشور اروپایی اعلام کردند این اقدام، تشدیدی در حمایت نظامی ایران از جنگ تهاجمی روسیه علیه اوکراین است و سبب می‌شود تا موشک‌های ایران به خاک اروپا برسد و رنج مردم اوکراین را افزایش دهد.
سه کشور اروپایی، همکاری نظامی ایران و روسیه را تهدیدی مستقیم برای امنیت اروپا دانسته و تحریم‌های جدیدی علیه جمهوری اسلامی وضع کرده‌اند.
در این بیانیه آمده است: «ما برای لغو قراردادهای دوجانبه خدمات هوایی با ایران اقدامات فوری انجام خواهیم داد. علاوه بر این، افراد و اشخاص مهم مرتبط با برنامه موشکی ایران و کسانی که در زمینه انتقال آن و سایر تسلیحات به روسیه نقش داشته‌اند، تحریم خواهیم کرد. همچنین برای اعمال تحریم‌ها علیه ایران ایر کار خواهیم کرد.»
ایران پیوسته ارسال سلاح به روسیه را تکذیب کرده یا آن را مربوط به دوران پیش از شروع جنگ اوکراین عنوان کرده است. روسیه نیز دریافت موشک از ایران را تکذیبکرده است. این در حالی است که اوکراین پیوسته از حمله روسیه به این کشور با استفاده از پهپادهای شاهد ساخت ایران خبر داده است. گزارش‌هایی نیز مبنی بر ساخت کارخانه‌ای در روسیه با کمک ایران به منظور تولید پهپاد شاهد در داخل روسیه منتشر شده است.
اوکراین: تحریم‌ها مثبت ولی ناکافی است
آندری یرماک، رئیس دفتر ریاست جمهوری اوکراین در واکنش به تحریم‌های جدید غرب علیه ایران و روسیه خواستار صدور مجوز کشورهای غربی برای استفاده از موشک‌های دوربرد علیه خاک روسیه شد.
رئیس دفتر ولودیمیر زلنسکی با مثبت توصیف کردن تحریم‌های جدید آنها را ناکافی دانست.
او در پیامی در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «ما به مجوز برای استفاده از تسلیحات غربی علیه اهداف نظامی در خاک روسیه، تهیه موشک‌های دوربردتر و تقویت سیستم‌های دفاع هوایی نیاز داریم.»
سخنگوی وزارت خارجه اوکراین نیز ارسال موشک ایران به روسیه را به شدت محکوم کرد و با تاکید بر اینکه نمی‌خواهد وارد جزییات شود گفت حتی قطع رابطه با ایران نیز می‌تواند در دستور کار باشد.